XVIII wiek dekada po dekadzie: moda lat 1750-1790

Jakiś czas temu prezentowałam Wam, jak dekada po dekadzie zmieniała się moda w 1. połowie XVIII wieku (tutaj), dlatego dziś postanowiłam poprowadzić tę tematykę dalej i opisać Wam w kilku słowach, co w modzie wydarzyło się w ciągu pięciu następnych dekad. Nie ukrywam, że 2. połowa XVIII wieku jest mi o wiele bliższa - dużo łatwiej przychodzi mi jej zgłębianie i rozumienie. Wydaje mi się, że także wizualnie jest dziś dużo bardziej atrakcyjna. Ale to oczywiście pozostawiam już Waszej prywatnej ocenie, mnie zaś pozostaje jedynie zaprosić Was do lektury! 

Elisabeth Vigee-Lebrun Młoda muzykantka, 1773

Lata 1750-te: 

Francois-Hubert Drouais Madame Charles Simon Favart, 1757

Lata 1750-te to przede wszystkim okres dojrzałego rokoka, rządów Markizy de Pompadour i malarstwa Bouchera. Słynna markiza doprowadziła robe à la française, najpopularniejszą wówczas we Francji suknię,dto prawdziwej artystycznej perfekcji. Królowały jedwabie broszowane w piękne, kwiatowe wzory, bawety dekorowane kokardami (tzw. echelles) i koronkowe angażanty. Szyje obowiązkowo zasłaniano kolaretami, a niskie fryzury a l'enfant pudrowano. Była to chyba ostatnia dekada, kiedy noszono jeszcze czasem robes volantes - były one jednak już wówczas zdecydowanie passé. 

Francois Boucher Madame Pompadour, 1757 

Lata 1760-te: 

Francois-Hubert Drouais Maria Antonina, 1769

W latach 1760-tych w dalszym ciągu najpopularniejszą suknią pół-formalną była robe à la française. Zmianom uległy natomiast tkaniny, z których była szyta - jedwabie broszowano w drobne, florystyczne wzory przeplatane girlandami. W ramach ubiorów nie-formalnych panie bardzo lubiły nosić żakiety, zaopatrzone już nie w bawety, ale zapięcia typu comperes. Zmianom zaczęły ulegać  fryzury - pod koniec lat 60-tych były już nieco wyższe od tych noszonych dotychczas oraz bardziej bogato zdobione. 

Robe a la francaise, 1760-1765

Lata 1770-te: 

Antoine-Francois Callet Księżniczka de Lamballe, ok. 1776

Lata 1770-te to okres, kiedy zmiany w modzie zaczęły być coraz większe i zaczęły następować szybciej. Uległa im przede wszystkim bielizna - zaczęto nosić lekkie sznurówki pół-fiszbinowe (w stylu angielskim), a paniers coraz częściej zastępowano powiększającymi biodra poduszkami (bouffantes lub culs). Największą ikoną mody we Francji była wówczas Maria Antonina, która wprowadzała do francuskiego ubioru prosty styl angielski. Modne były przede wszystkim robes a la polonaise, które zastąpiły suknię francuską z funkcji ubioru półformalnego, pod koniec dekady noszono także robes a l'anglaise i levites oraz różnego rodzaju żakiety. Co ważne, spódnice zaczęły ulegać skróceniu i bardzo często osłaniały nie tylko kobiece kostki, ale i część łydek. Wśród tkanin prym wiodły jedwabie w wąskie, pionowe paseczki. To właśnie lata 70-te przyniosły także modę na niebotycznie wysokie peruki (tzw. poufs)  zdobione wszystkim, co tylko było pod ręką, przede wszystkim piórami, które aż do tamtej pory zarezerwowane były jedynie dla aktorek i tancerek. 

Robe a la polonaise, 1778

Lata 1780-te: 

Jacques-Louis David Portret państwa Lavoisier, 1788

W latach 80-tych poloneski odeszły już nieco w zapomnienie, prym zaś zaczęły wieść suknie angielskie i bardziej dopasowane niż na początku lewitki. W modzie pojawiły się także robe en chemise, suknia sielankowo-pasterska stanowiąca apogeum ówczesnego dążenia do prostoty oraz fourreau, jednoczęściowa suknia wywodząca się z ubiorów dziecięcych. Jednocześnie w 2. połowie dekady coraz bardziej widoczna zaczęła stawać się maskulinizacja kobiecego ubioru, widoczna przede wszystkim w popularności redingotes - sukien-płaszczy bazujących na kroju angielskiego, męskiego płaszcza podróżnego. Panie coraz częściej rezygnowały także z niebotycznie wysokich fryzur na rzecz peruk niższych i o bardziej kopulastym kształcie, do których bardzo chętnie nosiły ogromnych rozmiarów kapelusze. 

Fourreau, 1787

Lata 1790-te: 

Suknia turecka, 1792

Lata 1790-te dzielą się właściwie na dwie części - lata rewolucji (1789-1794) i dyrektoriatu (1794-1799). W czasie rewolucji ubiór kobiecy stał się niezwykle prosty i wyraźnie zmaskulinizowany. Panie nosiły przede wszystkim suknie tureckie (na bazie sukni angielskiej, ale z otwartym przodem i, czasem, podwójnymi rękawami) oraz żakiety pierrots - mocno dopasowane, z doszytą z tyłu niewielką baskinką. Popularne były również robes en chemise o nowym, zrewolucjonizowanym kroju. Po rewolucji nastąpiła z kolei epoka les incryoables et les merveilleuses, a wraz z nią moda na zrzucanie gorsetów, noszenie bawełnianych, białych sukien-koszulek o podniesionej wysoko talii, krótkich żakiecików - spencerów, pozbawionych pudru fryzur w stylu greckim i bucików na płaskim obcasie. 

Jacques-Louis David Portret młodej kobiety, 1798

I to już wszystko, jeśli chodzi o ogólną charakterystykę wszystkich kolejnych dekad XVIII stulecia. Mam nadzieję, że udało mi się zawrzeć w nich najważniejsze zmiany, jakim podlegała moda w tamtym czasie i że teraz łatwiej będzie Wam umiejscawiać daną suknię w konkretnym czasie. A może mode którejś dekady spodobała Wam się szczególnie? Jeśli tak, koniecznie napiszcie, z której! 

Pozdrawiam, 
Gabrielle